Deze website maakt gebruik van cookies en daarmee vergelijkbare technieken om een optimale gebruikerservaring te bieden. Je kunt je voorkeuren aanpassen of meer informatie bekijken.

Deze cookies zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt. Deze cookies kunnen niet uitgezet worden.
Deze cookies zorgen ervoor dat we het gebruik van de website kunnen meten en verbeteringen door kunnen voeren.
Deze cookies kunnen geplaatst worden door derde partijen, zoals YouTube of Vimeo.
Deze cookie stellen onze advertentiepartners in staat om doelgerichter informatie te kunnen aanbieden.

Door categorieën uit te zetten, kan het voorkomen dat gerelateerde functionaliteiten binnen de website niet langer correct werken. Het is altijd mogelijk om op een later moment de voorkeuren aan te passen. Bekijk meer informatie.

Tijdens de interne renovatie van hun woning in 1886-1889 heeft het echtpaar Van Gijn enkele toen moderne technieken in het verbouwingsplannen laten opnemen. Behalve een centrale verwarming met twee radiatoren die diende om de gangen en het trappenhuis ’s winters vorstvrij te houden werd er tussen de werk- of studeerkamer van meneer Van Gijn en de daaronder gelegen rode salon een spreekbuis geïnstalleerd.

Spreekbuis

Deze spreekbuis bestaat uit een rubber slang die achter de lambriseringen is weg gewerkt en die zowel in de salon als in de studeerkamer wordt afgesloten door een eikenhouten cilindrische pijp. In het gat van de pijp is een uitneembare, eveneens eikenhouten, fluit gestoken.
Wanneer Simon van Gijn in zijn studeerkamer aan het werk was en er bezoek aanbelde, kon de dienstbode die de voordeur opende, meneer Van Gijn waarschuwen dat er bezoek was. Daartoe haalde zij het fluitje uit het mondstuk en blies daarop. De zo veroorzaakte luchtstroom zorgde ervoor dat in de studeerkamer het fluitje aan het andere eind van de spreekbuis begon te fluiten. Of beide personen ook daadwerkelijk via de spreekbuis met elkaar konden communiceren is niet bekend. Vermoedelijk bleef het bij een waarschuwing door middel van de fluittoon.

Spreekbuis tussen de Studeerkamer en Vriesendorpsalon - 2020

Spreekbuis tussen de Studeerkamer en Vriesendorpsalon

Huis Van Gijn

2020

Bel

Van Gijn had ook andere middelen ter beschikking om personeel te waarschuwen of te signaleren. In de eetkamer hangt in de doorgang naar de tuin- of woonkamer een bronzen bel, die las men aan de ketting trekt voldoende geluid maakt om in de keuken gehoord te worden. Ook als de kamerdeuren gesloten zijn.

In de tijd dat sommigen het zich konden veroorloven een dergelijk groot huis te wonen waardoor men steeds behoorlijk grote afstanden moest afleggen was de communicatie tussen de keuken, waar het personeel normaal verbleef, en de rest van het huis vaak een probleem. Allerlei systemen waren in gebruik. De schel was het meest gebruikelijk, denk aan de vele fraai geborduurde schellekoorden die bewaard zijn gebleven, maar het geluid van zo’n bel reikte niet ver. Vandaar dat in het huis van Van Gijn een ingenieus systeem was aangebracht, waarbij vanuit de studeerkamer via een ijzeren kabel een trekbel in de keuken kon worden geluid.

Een bel hangt aan een muur.

Dienstbodebel in de Eetkamer

Huis Van Gijn

2020

Elektra

Toen de elektriciteit opkwam moet Van Gijn een accu aangeschaft hebben en het trekbel systeem hebben afgeschaft, want aan de gaslamp in zijn studeerkamer hangt nog steeds een mahoniehouten met benen drukbelletje dat op elektriciteit werkte. Op het elektriciteitsnet zelf heeft meneer Van Gijn zijn huis nooit laten aansluiten. Mogelijk was hij beducht voor schade aan zijn net opgeleverde fraaie interieurs die voor het leggen van ijzeren elektriciteitsbuizen opengebroken zouden moeten worden.

Elektrische dienstbodebel in de Studeerkamer - 2020

Elektrische dienstbodebel in de Studeerkamer

Huis Van Gijn

2020