Deze website maakt gebruik van cookies en daarmee vergelijkbare technieken om een optimale gebruikerservaring te bieden. Je kunt je voorkeuren aanpassen of meer informatie bekijken.

Deze cookies zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt. Deze cookies kunnen niet uitgezet worden.
Deze cookies zorgen ervoor dat we het gebruik van de website kunnen meten en verbeteringen door kunnen voeren.
Deze cookies kunnen geplaatst worden door derde partijen, zoals YouTube of Vimeo.
Deze cookie stellen onze advertentiepartners in staat om doelgerichter informatie te kunnen aanbieden.

Door categorieën uit te zetten, kan het voorkomen dat gerelateerde functionaliteiten binnen de website niet langer correct werken. Het is altijd mogelijk om op een later moment de voorkeuren aan te passen. Bekijk meer informatie.

Het was gebruikelijk om achter alle schilderijen en prenten kersttakken te steken, zodat er veel groen in huis was. Misschien wel onder gemor van de vrouw des huizes en de dienstboden die nog maanden lang dennennaalden vonden. Bij restauraties van schilderijen worden nu nog regelmatig dennennaalden aangetroffen die tussen het doek en het spieraam terecht zijn gekomen.

Dit is niet het geval bij de schilderijen in Huis Van Gijn. We kunnen dus niet met zekerheid zeggen of de Van Gijns dennengroen hadden. Het is evenmin bekend of er in huize Van Gijn een kerstboom stond.

De geschiedenis

De kerstboom was in de veertiger jaren van de 19de eeuw in Nederland geïntroduceerd, waarschijnlijk door Duitse immigranten. De versierde boom werd in ons land niet direct populair, omdat deze traditie gezien werd als heidens. Dankzij koning Willem III en zijn Duitse vrouw Sophie van Württemberg raakte de kerstboom toch in de mode. Zij plaatsten in 1855 een advertentie met kerstwens waarop ook een kerstboom staat. Toch duurde het nog tot ongeveer 1880 voordat de kerstboom was ingeburgerd.

Nieuwe antieke kerstdecoratie

Vorige jaren stond er slechts een bescheiden kerstboom in de Tuinkamer. Dit jaar is daar een boom in de Vriesendorp salon bijgekomen. Deze hangt vol met antieke kerstdecoraties uit eind negentiende, begin van de twintigste eeuw, die wij onlangs konden verwerven.

De eerste kunstkerstboom

In 1883 komen de eerste kunstkerstbomen op de markt. Deze bomen zijn ontwikkeld in Duitsland, en met name zeer populair geworden in Amerika. De zogenaamde ‘feather trees’ worden in de warenhuizen verkocht. Zo verkoopt de Amerikaanse firma Sears, Roebuck & Compagny een boom met 33 takken voor een halve dollar en met 55 voor 1 dollar. Deze kunstbomen zijn van ganzen veren gemaakt die om ijzerdraad zijn gewikkeld en groen geverfd zijn. De ‘takken’ worden bevestigd aan een stok dat in een vierkanten houten voet is geplaatst. De voet is decoratief beschilderd. Aan het einde van de takken zitten kaarsenhouders bevestigd en het boompje is versierd met nagemaakte besjes.

Vorige jaar werd op de zolder van een bijgebouw van Huis Van Gijn een dergelijke kunstkerstboom gevonden. Waar die vandaan komt, is een raadsel. Zou Van Gijn een kunstboom hebben gekocht, of is het exemplaar latere tijd geschonken door een bezoeker? In ieder geval was de boom vergeten, en stond weg te kwijnen in een hoekje op een donkere zolder. Hij werd ontdaan van de moderne en veel te grote elektrische verlichting, afgestoft en in ere hersteld. Ook dit jaar staat hij bescheiden te pronken in de studeerkamer van de heer des huizes.

Met kaarsen verlichte kunstkerstboom staat voor de wand met boeken in de bibliotheek.

Mascha Joustra

Met kaarsen verlichte kunstkerstboom in Huis Van Gijn

2015